Mas’uliyati cheklangan jamiyat (MChJ) biznesning eng ommaviy shakllaridan biridir. Chunki uning uchun faoliyat turi yoki xodimlarning soni bo‘yicha cheklovlar yo‘q.
O‘zbekistonda MChJ ochishga kimlarning haqi bor
MChJni O‘zbekiston fuqarosi bo‘lgan jismoniy shaxs, yuridik shaxs bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasi rezidentlari, xorijiy jismoniy shaxs va xorijiy yuridik shaxs ochishi mumkin.
MChJni bir necha usul bilan ro‘yxatga qo‘yish mumkin:
- Mustaqil ravishda Davlat xizmatlarining sayti orqali “onlayn” tarzda
- Davlat xizmatlari markazida
- Konsalting, buxgalterlik va yuridik kompaniyalar yordamida
MChJ va хorijiy MChJning o‘zini ro‘yxatga qo‘yishga quyidagi hujjatlar zarur:
- Har bir ta’sischi bo‘lgan jismoniy shaxsda soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami (JShShIR) bo‘lishi kerak. Xorij fuqarolari uni Davlat xizmatlari markazidan olishlari mumkin.
- Xorijiy yuridik shaxs o‘z mamlakatidagi yuridik shaxs reyestrlaridan notarial tasdiqlangan ko‘chirmani va uning manfaatlari vakolatiga ishonch xatini taqdim etishga majbur.
- Yangi yuridik shaxsning zahiraga olib qo‘yilgan nomi
- Yuridik shaxs ochish to‘g‘risida qaror qabul qilingan yig‘ilish bayonnomasi
- Yangi yuridik shaxsning davlat tilidagi ustavi va ta’sis shartnomasi
- Bino mulkdoridan yuridik adres taqdim etilganligi to‘g‘risida kafolat xati.
Ro‘yxatga olish tadbiri amalga oshirilganidan keyin yuridik shaxs Ro‘yxatdan o‘tganligi to‘g‘risida guvohnoma oladi.
10 kalendar kuni davomida quyidaglga oshiriladi:
- Muhrga buyurtma beriladi
- Direktor tayinlanadi
- Bankda hisobraqam ochiladi
- Uni elektron tizimda hisobga qo‘yish bilan ijara shartnomasi tuziladi
- Soliq hisoblash tizimini tanlash va tegishli tuman soliq xizmatiga xabar yuborish
E’tibor bering:
- MChJ rahbari faqat O‘zbekiston Respublikasi rezidenti bo‘lishi mumkin. Ya’ni agar siz xorijiy jismoniy shaxsni rahbar qilib tayinlashni rejalashtirayotgan bo‘lsangiz, u holda o‘sha shaxs O‘zbekistonda ishlash uchun ruxsatnoma olishi kerak. Biroq u faqat kompaniya ro‘yxatdan o‘tganidan keyingina ruxsat olishi mumkin bo‘ladi. Tabiiyki, ishga ruxsat olingan paytgacha direktor lavozimiga O‘zbekiston Respublikasi rezidenti tayinlanib turishi zarur.
- Xorijiy MChJ rahbari, ayniqsa bu tashkilot xorjiy ishtirokchilar bilan ro‘yxatga olinayotganida O‘zbekistonda ishlashga uch oy mobaynida ruxsat olish majburiyati bilan chet ellik jismoniy shaxs bo‘lishi mumkin.
Xorijiy tadbirkorlarga ham O‘zbekistonda mahalliy tadbirkorlarniki singari sharoitlar taqdim etiladi, jiddiy hajmdagi investitsiyalar jalb qilingan hollarda qo‘shimcha imtiyozlar va yengilliklar beriladi.
Maslan,
- Investitsiya kiritish vaqtida O‘zbekiston Respublikasida o‘rnatilgan bazaviy hisoblash miqdorining 8500 baravaridan kam bo‘lmagan miqdorda xo‘jalik jamiyatlarining aksiyalari va ulushlarini sotib olish, shuningdek, xorijiy korxona tashkil etish shaklida O‘zbekiston Respublikasiga investitsiya kiritgan chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarga ko‘p martalik uch yillik viza olish va uning amal qilish muddatini O‘zbekiston Respublikasi hududidan chiqish zaruratisiz cheklanmagan miqdorda uzaytirish huquqi beriladi.
- Axborot texnologiyalari sohasidagi xorijiy investorlar va mutaxassislarga, shuningdek dasturiy mahsulotlar va axborot texnologiyalari texnologik park rezidentining ta’sischi (ishtirokchi) rezidentlariga O‘zbekiston Respublikasi hududidan chiqmasdan uning muddatini uzaytirish imkoniyatini beradigan ko‘pmartalik «IT-visa» beriladi.
Xorijiy investitsiya bilan faoliyat yurituvchit korxonalar uchun ikkita shakl ko‘zda tutilgan: mas’uliyati cheklangan jamiyat (MChJ) va chet el investitsiyasi bilan ishlaydigan korxona (xorijiy MChJ).
MChJ bilan xorijiy MChJning farqi:
Ko‘rsatkich | MChJ | Xorijiy MChJ |
Ustav fondi miqdori | 400 mln so‘mgacha | 400 mln so‘mdan |
Xorijiy investorning ulushi miqdori | Cheksiz | 15% dan kam emas |
Xorijiy investorga imtiyoz va yengilliklar mavjudligi | yo‘q | bor |
Ro‘yxatga olishda davlat boji | 1 BHM | 10 BHM |